Etiket arşivi: çocuklara özgüven kazandırmak

Çocuklarda Özgüveni Geliştirmek

 

Çocuklarda özgüven duygusunu geliştirecek en önemli ortam, aile ortamıdır. Çocukların kendi hakkındaki düşünceleri, duyguları ve beklentileri, birçok anlamda ailenin çocuk hakkındaki düşünce ve beklentileri ile belirlenir.  Aile çocuğu ne kadar farkında olur ve buna uygun bir beklenti geliştirirse, çocuk da kendisiyle ilgili gerçekçi bir beklenti geliştirebilir. Bu gerçekçi beklentileri yerine getirebilen çocuğun özgüveni gelişmeye başlar. Kendini farkında olur, kendine uygun hedefler belirlemeye başlar.

Günümüzde ebeveynler çocuklarında özgüven kavramını geliştirmeye çalışırken, farkında olmadan çocuğa çok fazla yük ve kaygı yüklemektedirler. Ebeveynler çocukların becerilerinden ve yapabileceklerinden bağımsız olarak, çocuklarından çok fazla şey beklemektedir. Çocuklar da kendileri ile ilgili düşüncelerini bu beklentilere göre şekillendirmektedir. Bu beklentileri farkında olan, ancak yerine getiremediğini hisseden çocuk kendini yetersiz hisseder ve kendine güvenmekte zorlanır.  Çocuğa yüksek beklentiyle yaklaşmak kadar, çocuğun yaptıklarını abartarak pohpohlamak ve övmek de çocuğun özgüvenini olumsuz etkileyebilir. Çocuk, hem her yaptığı işte onay almaya ve övülmeye alışır, hem de kendi yaptığı işle ilgili gerçekçi bir algı geliştirmekte zorlanır. Çocuğun yaptığı işleri kendi başına değerlendirmesi ve kendi kendini övmesi konusunda cesaretlendirmek gerekir. Kendini tanımayı ve kendini doğru şekilde değerlendirmeyi öğrenen çocuk,  kendine güvenebilir ve kendine göre hedefler belirleyebilir. Başkalarının beklentilerine, onayına ve beğenisine göre hedef belirleyen çocuk ise yapamadığında reddedileceği duygusuyla da başa çıkmaya çalışır.

Ebeveynlerin hata yapma ve başarısız olmaya karşı verdikleri tepkiler de çocuğun özgüveni üzerinde etkilidir. Ebeveynler hataya karşı hoşgörülü olmakta zorlanıyorsa,  çocuğa her şeyin mükemmel yapılması gerektiği ile ilgili mesaj iletiyorsa, çocuk da kendi hatasına hoş görülü yaklaşamaz. Kendini eleştirebilir, kendini mutsuz hissedebilir ve motivasyonu düşebilir.  Çocuğun başarısızlığını ve hatalarını, ailenin hoşgörülü bir şekilde karşılaması gerekir. Çocuğun tekrar deneme ve çabalama konusunda cesaretlendirilmesi gerekir.  Çocuğunuzun göstermiş olduğu çabayı görmek ve övmek, çocuğu tekrar denemesi konusunda teşvik edecektir.

Çocuğun özgüvenini geliştirmek için ebeveynin çocuğun becerilerine göre sorumluluklar vermesi gerekir. Birçok şeyi çocuk yerine yapmak, çocuğun neler yapabileceğini görmesine engel olur. Kendi başına sorumlulukları yerine getirebilen çocuk ise, yapabileceklerine ve kendine güvenmeye başlar. Çocuğun yaşına uygun olarak, belirli seçimler yapmasına ve kararlar almasına izin vermek de, çocuğun özgüveninin gelişimine katkı sağlar.  Çocuğun fikrini alabileceğiniz durumlarda, onun da fikrini almak, ona güvendiğinizi hissettirir. Çocuk da kendine güvenerek, kendini ifade etmeyi ve fikrini söylemeyi öğrenir.

 

Uzm.Psk. Sedef Güngör

https://www.healthychildren.org/English/ages-stages/gradeschool/Pages/Helping-Your-Child-Develop-A-Healthy-Sense-of-Self-Esteem.aspx

https://www.todaysparent.com/family/parenting/how-to-build-your-childs-self-esteem/