Boşanma süreci, ailenin tüm bireyleri için zor ve karmaşık bir süreçtir. Anne ve baba, boşanma ile ilgili kendi zor süreçlerini yaşarken, çocuklarda onlarla birlikte bu süreci atlatmaya çalışmaktadır. Anne ve babanın bu süreci nasıl yaşadığı kadar, çocuğa bu durumu nasıl yansıttıkları da önem kazanmaktadır. Anne ve babanın çocuğa bu durumu nasıl anlattıkları, bu süreçte çocuğa karşı tutumları ve boşanma sonrası çocuk için oluşturulan düzen, çocuğun bu süreci sağlıklı atlatabilmesi için çok önemlidir. Bu süreçte ebeveyn olarak çocuğunuza nasıl destek olabilirsiniz?
- Çocuğunuza boşanmanın ne olduğunu net ve yalın bir ifadeyle anlatmaya çalışın. Yalın bir ifadeyle anlaşamadığınız için artık birlikte yaşamayacağınızı, ayrı evlerde kalacağınızı söyleyebilirsiniz.
- Çocuklar bu dönemde bu ayrılığın sebebi olarak kendilerini görebilir, kendilerini suçlu hissedebilirler. Bu nedenle çocuğunuza, bunun eşinizle aranızdaki problemlerden kaynaklandığını, ikinizin problemi olduğunu ve onunla ilgisi olmadığını vurgulayın.
- Çocuklar bu dönemde sizi barıştırma görevini üstlenmeye çalışabilir, bunun için bir çaba içerisinde olabilirler. Bu doğal bir süreç olmakla birlikte, kimi zaman ebeveynler tarafından ya da geniş ailedeki bireyler tarafından çocuğa böyle bir görev yüklenebilmektedir. Bu dönemde çocuğunuza net bir şekilde, bu kararın birlikte verilen bir karar olduğunu, değişmeyeceğini ve bunu değiştirmek için kimsenin bir şey yapamayacağını belirtmek yararlı olacaktır.
- Çocuklar anne ve babanı ayrılmasıyla birlikte, anneyi veya babayı kaybediyor duygusu yaşayabilirler. Bu nedenle ayrılsanız bile, anne ve baba olarak onu çok sevdiğinizi, bunun değişmeyeceğini ve birlikte vakit geçirmeye devam edeceğinizi vurgulamakta çok önemlidir.
- Çocuklar bu süreçte farklı tepkiler verebilirler. Bazı çocuklar daha içine kapanık, üzüntülü bir şekilde tepki gösterirken, bazı çocuklar da daha hırçın, saldırgan ve öfkeli bir tutum içinde olabilirler. Bu süreçte, çocuğun tepkilerinin doğal olduğunu kabul etmek ve bu şekilde ona yaklaşmak önemlidir. Çocuğunuzu anladığını belirterek ‘bu durum seni çok üzüyor’ veya ‘bu durumdan dolayı bize çok kızgınsın’ gibi ifadeler kullanarak yaklaşımda bulunabilirsiniz.
- Çocuğunuza boşanma sonrası düzeninin nasıl olacağı ile ilgili bilgi vermekte önemlidir. Çocuğun kimle birlikte ve nerede yaşayacağı belirtilmelidir. Birlikte yaşamayacağı ebeveyn ile hangi günler görüşeceği belirtilmelidir. Daha küçük yaştaki çocuklar için basit bir takvim hazırlamak ve çocuğun bu takvim üzerinde işaretlemeler yaparak kendisini hazırlaması işe yarayabilir. Bu süreçte, çocuğun düzeninin net ve belirli olması, çocuğun kaygısını azaltmasına yardımcı olacaktır.
- Boşanma sürecinde, çocuğu taraf yapmamak, karşı tarafı suçlamamakta çok önemlidir. Çocuğun zihnindeki anne ve baba algısını değiştirmeye çalışmak, çocuğun daha çok bocalamasına ve kaygılanmasına yol açabilir. Çocuk kendini güvensiz hissedebilir. Çocuğu anneden veya babadan yoksun bırakmakta, çocuğun bu süreçte daha çok zorlanmasına yol açabilir. Bu süreçte çocuğun kendini güvende hissetmeye ihtiyaç vardır. Bunu sağlamak için anne ve babanın tutumu çok önemlidir.
Uzm.Klinik Psk. Sedef Güngör
Kaynakça:
Yörükoğlu, A. (2013). Çocuk Ruh Sağlığı. stanbul: Özgür Yayınları.